Werken met de allerjongsten: wie helpt je op weg?

VBJK is een expertisecentrum dat werkt op het kruispunt van praktijk, beleid en onderzoek. Via publicaties, een magazine en eigen projecten deelt VBJK kennis over de leefwereld van jonge kinderen en gezinnen.

VCOK is een vormingscentrum gespecialiseerd in opvoeden. Het ondersteunt professionals in de kinderopvang en een ruim publiek in de vrije tijd. Met advies, vorming en begeleiding helpt VCOK je je cultuuraanbod familieproof te maken.

Art Basics for Children ontwerpt doordachte, stimulerende omgevingen die kinderen op een open manier uitnodigen om te ontdekken en te leren. Samen met partners onderzoekt de ABC de noden van de ruimte en creëert ze een leeromgeving op maat, met aangepast meubilair, boeken en spelmateriaal. Via een pedagogisch coachingstraject inspireert ABC publiekswerkers om creatief aan de slag te gaan met kinderen in hun vernieuwde omgeving.

Lees het praktijkvoorbeeld: ART BASICS for CHILDREN ontwerpt creatieve leeromgevingen via participatieve ontwerpprocessen

Hop Up is een innovatief speelconcept voor organisaties waar kinderen tussen 3 en 12 jaar spelen, leren en beleven. Met de Hop Up Playgrounds, een bundel van moduleerbare speelelementen, krijgen kinderen de ruimte om hun creativiteit de vrije loop te laten.

Lees het praktijkvoorbeeld: Hop Up, creatief spelen in de buitenschoolse opvang

Klankennest ontwikkelt een artistiek aanbod voor kinderen van 0 tot 4 jaar met de focus op muziek en beeldende kunst. Naast voorstellingen en concerten voor jong en ouder richt Klankennest ook artistieke speelruimtes in.

ZANDZAND is een artistiek collectief dat samen met jong en oud creatie mogelijk maakt binnen een circulaire context. Vanuit hun thuisbasis O.666 in Oostende zetten ze in op kruisbestuiving tussen kunstenaars, deelnemers en lokale organisaties. Naast ateliers en participatieve projecten ontwerpt ZANDZAND ook circulaire (speel)installaties die jong en oud uitnodigen tot verbeelding en ontmoeting

4Hoog maakt prikkelend theater voor kinderen vanaf 3 jaar, in Gent en daarbuiten. Hun voorstellingen zijn speels, uitnodigend en gedurfd. 4Hoog wil de denkbeeldige grens tussen theater voor jonge kinderen en grote mensen verder verstoren en opentrekken.

Cie sQueezz ontwikkelt kunsteducatieve projecten, interdisciplinaire voorstellingen en ervaringsgerichte installaties. De makers creëren werk dat jonge kinderen en hun entourage activeert en betrokken maakt bij kunst.

Lees het praktijkvoorbeeld: In Anderlecht brengt CIE sQueezz kunst tot bij de allerkleinsten

Compagnie Gorilla speelt kleurrijk, fysiek theater waarbij de afstand tussen publiek en spelers zo klein mogelijk wordt gehouden. Via fysiek spel nemen ze jonge toeschouwers mee naar een ander universum; dat van de fantasie.

De Proefkonijnen biedt voorstellingen voor families met jonge kinderen, aangevuld met workshops en activiteiten op maat. Het Antwerpse gezelschap wil samen met families bijzondere momenten creëren en theater toegankelijk maken voor jong publiek.

De Spiegel maakt kunst in allerlei vormen voor de allerjongsten van 0 tot 4 jaar. Het gezelschap creëert werelden waarin de allerjongsten en hun ouders of begeleiders kunnen kijken, luisteren en proeven van een mix van muziek, theater, beeld, objecten, dans en technologie.

Lees het praktijkvoorbeeld: De beste observators? Dat zijn de allerjongsten!

Figurentheater Propop maakt poppentheater voor kinderen van 0 tot 12 jaar. Ze spelen in hun eigen theater in Turnhout en op locatie. Ze combineren poppen, objecten, dans, video, muziek en meer om uitdagende voorstellingen vorm te geven, met als doel het publiek te laten nadenken over de wereld om ons heen.

FroeFroe maakt en speelt multidisciplinair figurentheater voor jong en oud. FroeFroe maakt theatervoorstellingen in een cross-over van poppen, figuren, objecten, video's, acteurs en livemuziek.

Het Fluisterhuis ontwikkelt muzikale voorstellingen, installaties en kunsteducatieve projecten voor kinderen en jongeren. Met een zorgzaam en ambitieus kunstaanbod richten ze zich tot jonge cultuurparticipanten van 0 tot 12 jaar en hun omgeving.

Het WOLK is een kinder- en jeugdtheatergezelschap dat staat voor dromen, fantaseren, met je hoofd in de wolken lopen en dit overbrengen op het publiek. In Het WOLK vertoeven twee dagdromers: actrice en theatermaakster Sarah Van Overwaelle en muzikant, technicus en theatermaker Bert Van Wymeersch.

Klankennest ontwikkelt artistiek aanbod voor kinderen van 0 tot 4 jaar met de focus op muziek en beeldende kunst. Naast voorstellingen en concerten voor jong en ouder richt Klankennest ook artistieke speelruimtes in.

Klein Drama is het kleutertheatergezelschap van Katrien De Bruycker en Raf Walschaerts. Beiden zijn gepokt en gemazeld in theater voor die jonge leeftijd. Onder het motto ‘niemand is te klein voor niets’ maken ze samen voorstellingen voor de allerjongsten.

Krulmuziek trakteert baby's van 0 tot 18 maanden op rustgevende en betoverende klassieke muziek. Tijdens babyconcerten kunnen de allerjongsten meespelen op de rammelaar en van dichtbij kennismaken met de muzikanten.

Musica creëert via de workshop Babelut een wereld vol muziek voor de allerjongsten. Kinderen van 0 tot 5 jaar kunnen er - in interactie met elkaar en hun begeleiders - muziek beleven en ontdekken. Musica laat hen daarbij de rijke verscheidenheid van muziek ervaren.

Lees het praktijkvoorbeeld: Samen leren is dubbel leren

Nat Gras maakt dansvoorstellingen voor peuters en hun begeleiders, met soms uitstapjes naar een ouder publiek. Nat Gras begeleidt ook dansers met een beperking in hun dansontwikkeling en werkt zo aan een inclusievere dansscène.

Puurlain maakt beeldend familietheater voor binnen en buiten en speelse animaties voor op straat of op bijzondere locaties. Het gezelschap ontwikkelt in cocreatie kamishibai, walking acts en speelprojecten op maat van jonge kinderen.

Sprookjes enzo maakt circustheater waar verbeelding de hoofdrol speelt. De voorstellingen combineren circus, spel en beeldende kunst tot een interactieve ervaring voor jong en oud. Vanuit onderzoek creëert het gezelschap dynamische werelden op maat van de allerjongsten vanaf 2 jaar.

Toutpetit is een gezelschap dat multidisciplinaire voorstellingen creëert voor jong publiek. De voorstellingen ontstaan door een samenspel van dans, muziek en scenografie.

Vlinders & C° speelt poppen- en figurentheater voor peuters, kleuters en lagere schoolkinderen, adolescenten en volwassenen. Vlinders & C° neemt de kracht van de verbeelding als uitgangspunt.

Annemie Cobbaert is kleuterleerkracht en klassiek zangeres. Aan de Thomas More-hogeschool geeft ze muziek aan studenten kleuteronderwijs. Ze trekt naar kleuterklassen en bibliotheken om samen met baby’s, peuters en kleuters actief muziek te maken.

Esmé Bos en Bart Voet zijn zowel in gezamenlijke als aparte projecten binnen de kunstensector actief. Hun muzikale praktijk richt zich ook op de jongste doelgroep.

Joeri Wens creëert een rijk en ritmisch klankenpalet met enkel zijn vingers. Als voormalig opvoeder ontwikkelt hij intieme concerten waarin jonge kinderen actief deelnemen.

Katrien Oosterlinck ontwerpt voorstellingen, trajecten en installaties die mensen (ook jonge kinderen) met elkaar verbinden. Haar werk speelt zich af in een non-verbale zone waar lichaamstaal centraal staat. Zo ontwikkelde Oosterlinck de meedoe-voorstelling Tapis Partie, voorafgegaan door een lokaal traject met jonge kinderen.

Lees het praktijkvoorbeeld: Tapis Partie: elkaar ontmoeten op een tapijtje

Steven Vrancken is een pianist, componist en producer. Als jonge papa en op basis van inzichten van muziekpsycholoog Prof. Marc Leman geeft hij pianoconcerten speciaal voor pasgeborenen. Ouders kunnen al zittend of liggend met hun kind luisteren en genieten van rustige en vredige pianomuziek.

Amadeo Kollectif is een tweetalige kunsteducatieve organisatie voor kinderen en jongeren. Vanuit het geloof in de kracht en het belang van verbeelding laat Amadeo Kollectif deelnemers op een speelse en participatieve manier kennismaken met diverse kunstvormen. Daarnaast ontwikkelt de organisatie ook projecten op maat die de allerjongsten uitnodigen om te experimenteren.

Atelier Klankkast is een plek waar verbinding, ontdekken en groei centraal staan. Via muziektherapie doelt Saar Wijns op het versterken van de verbinding tussen ouder en kind op een speelse manier en in een veilige omgeving. Elke sessie is uniek en wordt afgestemd op de noden van het kind en het gezin.

Gekletter, opgericht door Nicoleta Vandeputte, ontwikkelt speelse workshops en methodieken voor ouders en opvoedkundigen van jonge kinderen, waarbij vertel- en taalplezier centraal staan. Gekletter ondersteunt interactie tussen jonge kinderen en hun omgeving door nieuwsgierigheid te prikkelen en culturele grenzen te overstijgen. Via didactisch materiaal - zoals meertalige kamishibai en exposities - bevordert het de taalontwikkeling en vroeggeletterdheid bij de allerjongsten.

House of Music is een creatief muziekhuis opgericht door Hanne Deneire dat focust op denken, voelen én doen. Met het programma ‘BabyMuziek’ laat het kinderen van 0 tot 3 jaar op een speelse en creatieve manier kennis maken met de wereld van muziek. Met geluiden, bewegingen en liedjes wordt het kind in 20 interactieve muzieksessies ondergedompeld in de magie van muziek.

Kinderklanken organiseert muzieksessies voor de allerjongsten, waarin muziek op een natuurlijke en speelse manier deel wordt van het dagelijkse leven. Door te spelen met klank en beweging laat oprichter Jocelijn Maes kinderen op een interactieve en plezierige manier de wereld van muziek ontdekken.

Mu-zee-um is een kunsteducatieve draaischijf die de ontmoeting en wisselwerking tussen kunstenaars en publiek bevordert. Dat doet de organisatie door educatieve trajecten en vormingsmomenten te creëren en te organiseren. Naast activiteiten voor verschillende leeftijdsgroepen ontwikkelt Mu-zee-um ook workshops en labo’s voor de allerjongsten (0–3 jaar).

Muzische Workshops specialiseert zich in kunst- en cultuureducatieve activiteiten voor kinderen, jongeren en volwassenen. De organisatie stimuleert kunst- en cultuureducatie door workshops en activiteiten aan te bieden waarin beleven, experimenteren en creëren centraal staan - ook voor de allerjongsten.

Pamperklanken biedt ontwikkelingsgerichte muziekeducatie voor kinderen van 1 tot 3 jaar samen met hun ouder of vertrouwenspersoon. Door eenvoudige liedjes, beweging en klankspel worden motorische, taal- en sociale vaardigheden op een speelse manier gestimuleerd. De liedjes en bewegingsspelletjes zijn eenvoudig zodat je ze later thuis makkelijk opnieuw kunt doen.

Piejaanoo vzw, een muziekschool in Leuven, organiseert eens per maand de groepssessies ‘Baba-lala’. In groepjes van max. 8 kinderen gaan de allerjongsten (0-3 jaar) aan de slag met zingen, bewegingsspelletjes en andere leuke activiteiten. Ook is er de mogelijkheid om een individuele sessie aan te vragen die afgesteld is op maat van het kind.

SapperlOOtjes vertrekt vanuit de verwondering en het potentieel tot zelfontdekking van kinderen. Tijdens de activiteiten spelen, ontdekken en beleven ze kunst op hun eigen tempo. Geïnspireerd door de Reggio Emilia-benadering, stimuleert SapperlOOtjes kinderen om vanuit hun eigen beleving vorm te geven aan hun creativiteit.

TAMBOERI specialiseert zich in creatief therapeutische, muzische en educatieve activiteiten voor baby's, peuters, kinderen, jongeren en volwassenen. Je kan bij TAMBOERI terecht voor workshops, vormingen en individuele sessies.

Tinkel is een huis vol muziek opgericht door Marijke Van Hoorebeke voor kinderen van 0 tot 6 jaar. In kleine leeftijdsgroepen ontdekken kinderen, ouders en begeleiders de wondere wereld van muziek en klanken tijdens op maat gemaakte sessies.

Belvue Museum laat kinderen van 3 tot 5 jaar geschiedenis ontdekken via een tactiel parcours, waarbij ze actief kunnen voelen, verkennen en leren over België.

KMKG organiseert tweejaarlijks een familieweekend met een breed scala aan activiteiten voor jonge kinderen, van inloopateliers tot speellandschappen.

Lees het praktijkvoorbeeld: Samen leren is dubbel leren

MAS biedt maandelijks buggytours aan voor kinderen van 18 maanden tot 3 jaar en hun (groot)ouders. Samen met een gids gaan ze op zoek naar dieren in het museum.

M HKA organiseert elke maand een peutertour, waarbij peuters op een zintuiglijke manier kennis maken met hedendaagse kunst.

Red Star Line Museum verwelkomt jonge gezinnen maandelijks tijdens buggytours. In het najaar van 2025 opent het museum een nieuwe doe-expo waarin de allerjongsten en hun familie op ontdekkingsreis gaan.

De Academie in Mortsel, Edegem en Kontich biedt naast reguliere lessen in muziek, woord en dans ook muzikale momenten voor de allerjongsten. Met peuter- en kleuterklanken kunnen kinderen van 9 maanden tot 6 jaar, samen met een begeleider, muziek ontdekken, voelen en beleven. Een uniek aanbod binnen het deeltijds kunstonderwijs.

De Wonderacademie biedt online creatieve cursussen voor kinderen, inclusief kleuters (3 tot 6 jaar). Het aanbod staat vol artistieke opdrachten en speelse kunsteducatie.

Boekstart is een initiatief van Iedereen Leest, in samenwerking met de openbare bibliotheken en Kind en Gezin. Het brengt boeken binnen in gezinnen met kinderen van 0 tot 2,5 jaar door boekenpakketten gratis te verdelen in consultatiebureaus van Kind en Gezin en bibliotheken. In mei vindt de Boekstart-dag plaats tijdens de Week van de Opvoeding - een ideaal moment om jouw cultuuraanbod te promoten.

Lees het praktijkvoorbeeld: Boekstart wordt 20 jaar!

Kunstendag voor Kinderen is de cultuurhoogdag voor families en vindt jaarlijks plaats op de derde zondag van november. Kunst- en cultuurhuizen bieden activiteiten aan voor kinderen tot 12 jaar en hun familie, waardoor ze in contact komen met kunst en kunstenaars. publiq ondersteunt met een promotiecampagne in heel Vlaanderen en Brussel.

Lees het praktijkvoorbeeld: Samen leren is dubbel leren

Krokuskriebels is een familievriendelijk evenement in musea tijdens de krokusvakantie. Musea organiseren activiteiten op maat van kinderen en hun gezinnen. Een initiatief van de Gezinsbond, in samenwerking met FARO en de Vlaamse overheid, met ruimte voor aanbod voor de allerjongsten.

Schatten van Vlieg is een zomeractie voor families met kinderen tot 12 jaar. In heel Vlaanderen en Brussel verstoppen cultuur- en vrijetijdslocaties schatkisten. Deelnemende organisaties zetten zelf een zoektocht op poten en worden daarin ondersteund door publiq, via een inspiratie- en communicatiegids, beeldmateriaal en voordelig campagnemateriaal.

Lees het praktijkvoorbeeld: Schatjes van Vlieg: een zoektocht voor de allerjongsten