Uit de Schaduw zoomt in op verschillende aspecten uit de geschiedenis van kunst- en cultuureducatie. Benieuwd naar de volledige publicatie?

De publicatie Uit de Schaduw bevat een scala aan diverse stemmen en onderwerpen. Het is dus zeker niet noodzakelijk om deze van voor naar achter te lezen. Het kan voor jou misschien interessanter zijn om met een bepaald artikel meer naar het einde te beginnen en dan naar iets vooraan te springen.

Deze leeswijzer wil je gids zijn, zodat jij jouw juiste route doorheen het boeiende veld van cultuureducatie kan vinden.

  • In het artikel Wat voorbij is komt (n)ooit meer terug van de redacteurs van deze publicatie, Tijl Bossuyt en Jan Staes, vind je een brede sectorschets van een kleine eeuw ontwikkeling van niet-formele kunsteducatieve organisaties. De auteurs starten bij de Verlichting en doorlopen de hele geschiedenis langsheen vele decreten. Hun artikel is de spin in het web van deze publicatie met veel lijntjes naar de andere artikels.
  • Hoe staat het met onderzoek naar cultuureducatie in Vlaanderen en daarbuiten? Dat is de hoofdvraag van het artikel van Lode Vermeersch en Jessy Siongers. We kunnen al verklappen dat hun overzicht vooral honger geeft naar meer.
  • Na deze twee algemenere artikels bieden Free De Backer en Willem Elias een meer specifieke blik op kunst- en cultuureducatie in musea. Ze schetsen een evolutie van object naar publiek waarbij interactie en beleving centraal staat. Hun artikel vertrekt vanuit het wetgevend kader en het begrip ‘museum’. Ook maken ze een zijsprongetje naar de wereld van kunstgalerijen. Hebben deze plekken ook iets te betekenen voor kunsteducatie?
  • Van kritisch naar constructief, want vooruitgang en kansen zien An en Wouter o.a. bij het DKO. Dit brengt ons naadloos bij het artikel van Freddy Mariën over de Ontwikkeling van het deeltijds kunstonderwijs (dko). Freddy schetst de lange geschiedenis van het kunstonderwijs in Vlaanderen en zoomt in op een aantal bijzondere kenmerken en uitdagingen voor het DKO. Samenwerking is daar één topic van: samenwerking met kunst- en cultuureducatieve organisaties, samenwerkingen met de amateurkunsten, …
  • Er zijn immers meer dan 2 miljoen amateurkunstenaars in Vlaanderen. Hoe verhouden die zich tot kunst- en cultuureducatie? Dat lees je in het artikel van Isa Van Dorsellaer en Elke Verhaege. De auteurs schetsen de historiek van dit brede en superdiverse veld vanuit maatschappelijke en beleidsontwikkelingen, maar formuleren ook uitdagingen voor de toekomst van de amateurkunsten. Eén daarvan is onmiskenbaar verdere digitalisering.
  • Dat brengt ons bij een vraagstuk voor twee andere stemmen in deze publicatie. Annemie Morbee interviewde Jan De Braekeleer en Fred Dhont over kunst- en cultuureducatie voor volwassenen. Ze schetsen evoluties die hen tot de discussie brengen: ligt de toekomst in live beleving of in virtuele cultuureducatie? Eén ding is zeker: de mens zal zich altijd verenigen.
  • En dat is bijvoorbeeld ook duidelijk te merken in het jeugdwerk in Vlaanderen. Cultuureducatieve verenigingen bloeien daar al decennia. Hoe cultuureducatie georganiseerd is in het jeugdwerk en de rijke cultuureducatieve geschiedenis die deze sector met zich meedraagt, ontdek je in het artikel van Tom Willox en Stefaan Vandelacluze.
  • Met een jong publiek bezig, maar op een heel andere manier dan het jeugdwerk, dat zijn de unieke plekken en huizen voor kinderen en kunsteducatie die ook hún geschiedenis uitgebouwd hebben in Vlaanderen. In een interview met Barbara Wijckmans en Marc Verstappen laten we deze voorvechters van kunst voor kinderen en jongeren reflecteren over kunst- en cultuureducatie. Het werd een pittige discussie vanuit hun expertise en jarenlange ervaring.
  • Franky Devos en Gerhard Verfaillie zijn twee mensen met heel wat ervaring op de teller bij verschillende organisaties in het cultureel Vlaanderen. Zij komen aan het woord in een interview over kunst- en cultuureducatie bij de ‘gevestigde’ huizen. Is kunsteducatie een ander metier geworden in de voorbije decennia? Hoe geven we macht terug aan het publiek? Hoe kijken Franky en Gerhard hiernaar kijken vanuit hun ervaring?
  • Het vraagstuk rond herverdeling en macht komt ook uitgebreid aan bod in het artikel van Mulanga Nkolo en Eline Van Hoye. In hun pleidooi voor meervoudigheid van denken maken ze ons bewust van de westerse kaders waaruit kunst- en cultuureducatie nog al te vaak vertrekt en zoomen ze in op manieren om hiermee om te gaan. Is het in de praktijk mogelijk om met bestaande structuren en instellingen een radicaal nieuwe richting in te slaan die échte meervoudigheid mogelijk maakt? Of is nieuwbouw de enige optie?
  • We eindigen deze publicatie, hoe kan het ook anders, met een open blik op de toekomst, van een jonge ondernemer met wortels en takken in cultuur. Tijs Vastesaeger stuurt ons het licht van de toekomst in op een persoonlijke, eigengereide manier met vijf vragen voor de kunst- en cultuureducatie van morgen en overmorgen. Vragen die raken aan andere artikels en thema’s uit deze publicatie: technologie, diversiteit, flexibele kaders, doel van kunst- en cultuureducatie, kunst- en cultuureducatie versus ondernemerschap. Vragen waar de auteur niet per se een antwoord op heeft. Vragen waar we ook graag met jou over in gesprek gaan. Omdat het verhaal van kunst- en cultuureducatie in de vrije tijd in Vlaanderen met deze publicatie uiteraard nog niet uit is.
Kennisdossier

Wat voorbij is komt (n)ooit weer terug

20 jan. 2020

Een kleine eeuw non-formele kunsteducatieve organisaties - door Jan Staes & Tijl Bossuyt

Meer lezen
Kennisdossier

Onderzoek naar kunst- en cultuureducatie in Vlaanderen: de veelheid van het weinige

20 jan. 2020

Hoe ver staan we in Vlaanderen met het onderzoek naar kunst- en cultuureducatie?

Meer lezen
Kennisdossier

Over kunst- en cultuureducatie in musea en erfgoedorganisaties in Vlaanderen

20 jan. 2020

Hoe verschaffen we bezoekers van Vlaamse musea en erfgoedorganisaties een betere dienstverlening?

Meer lezen