Emilie Hulsmans is sinds maart 2020 de tijdelijke programmator theater, schoolvoorstellingen en comedy van het CCHA. Zij startte ook De Stokers op. “Nu de hele programmatie door corona stilligt, zijn we met enkele projecten begonnen waaronder de jongerenwerking.” Voorheen deed het CCHA al mee op Europees niveau aan het internationaal jongerenproject TEEN. Dat liep in oktober 2020 over in een jongerenwerking in eigen huis.

Waarom besloten jullie om een eigen jongerenwerking op te zetten?

“De bedoeling van TEEN was dat we met een aantal jongeren naar festivals in het buitenland gingen reizen. Daar zou de expertise-uitwisseling met de jongeren uit andere landen gebeuren. Met de coronapandemie is dat grotendeels in het water gevallen. Er zijn nog wel een paar online activiteiten geweest, maar we merkten dat onze jongeren stilletjes aan afhaakten en het niet meer zo interessant vonden. Zonde, want welk CC wil nu geen jongeren die zich willen engageren en al veel achtergrond meekregen vanuit een Europees project? Daarom wilde ik hen een alternatief in huis bieden.”

Waar haalden jullie de mosterd voor de werking?

“Ik heb zelf in het jongerencollectief TROEP van CC Leopoldsburg gezeten. Daar heb ik best veel van opgestoken. We zijn ook op zoek gegaan naar andere voorbeelden. Door een webinar van publiq over het onderwerp te volgen, kwam ik in contact met andere werkingen. Zo inspireerde Het Kraakcollectief in Lier ons. Ook daar krijgen de jongeren de autonomie om zelf te programmeren. Wij zitten nog volop in de trial & error-fase.”

Wat wil CCHA met De Stokers vooral bereiken?

“We willen vooral meer jongeren naar het cultuurcentrum halen door hun eigen leeftijdsgenoten als ambassadeurs in te zetten. Een CC heeft toch nog de naam iets voor een ouder publiek te zijn. Daar proberen we fel tegenin te gaan. Onze Stokers hebben al een eigen pagina op Facebook en Instagram. Maar we bekijken ook of er een folder kan komen, specifiek op jongeren gericht. Het is ook de bedoeling dat ze voorstellingen van ons reguliere programma gaan labelen. Voorstellingen die jongeren zouden kunnen aanspreken, krijgen dan in onze brochure het Stoker-label. Zo promoten ze ook onze eigen programmatie en dragen ze die mee uit.”

“Anderzijds wilden we de geëngageerde jongeren van het TEEN-project meer vrijheid geven om zelf een project op poten te zetten, om zelf te programmeren. In een normaal seizoen, zonder corona dus, is het de bedoeling dat ze een drietal avonden of weekenden invullen met eigen activiteiten die ze boeken en qua organisatie van a tot z op zich nemen. Per activiteit zullen we een aantal mensen aanduiden die de communicatie op zich nemen, een ander groepje zal toezien op het budget. Dat alles onder begeleiding uiteraard. Zo leren ze de verschillende aspecten van onze werking kennen. Als het coronagewijs lukt, is in mei hun eerste activiteit gepland.”

CCHA

Waarin verschilt die programmatie?

“Ik merk dat ze sterk focussen op jonge, nieuwe makers die ze bijvoorbeeld via Instagram ontdekken. Voor de eerste activiteit denken ze aan een comedy-avond. Dan stellen ze namen voor die wij normaal niet programmeren. Hun inzet en ideeën zijn dus een mooie aanvulling voor ons CC, want wij gaan nooit zo goed weten als zij wat jongeren echt interesseert.”

Waar vonden jullie enthousiaste jongeren?

“Sommige jongeren van het TEEN-project sloten zich aan. Verder heb ik in oktober gewoon een oproep op onze kanalen gedeeld. We hebben ook onze relevante bestaande relaties aangesproken: de scholen, hogeschoolopleidingen, de lerarenopleiding … Daar kwam meteen voldoende respons op zodat we met een groep van 15 konden beginnen. Ze zijn tussen 18 en 25 jaar. Een viertal is al aan het werk, maar de meeste zijn studenten uit een creatieve opleiding als sociaal-cultureel werk of beeldende kunst. Het zijn wel allemaal jongeren die ons al kenden, die al naar het cultuurcentrum kwamen. Volgend jaar moeten we dat opentrekken. Hoe? Dat is een vraagstuk dat we met de jongeren zullen bespreken en aanpakken.”

Waar zit de return voor de jongeren zelf?

“Voorlopig zijn ze enthousiast omdat ze een aantal voorstellingen hier gratis mogen bijwonen. Ze gaan ook mee op prospectie. Dat kan nu met corona natuurlijk niet. Maar het is de bedoeling dat ze mee uitkijken wat er in het veld te vinden is en zich echt kunnen profileren als ambassadeur. Veel jongeren vinden dit ook interessant omdat ze later die richting uit willen gaan. Ze zien het als een opstapje.”

Door corona konden jullie niet opstarten zoals je wou?

“Klopt. Toen we in oktober 2020 van start gingen, wisten we dat er dit jaar veel op afstand zou moeten gebeuren, maar we hadden wel gehoopt dat ze al een paar voorstellingen hadden gezien en wat prospecties hadden meegedaan. We hebben ook een lokaal voor hen in ons gebouw voorzien. Er waren plannen om het mooi in te richten en te verven zodat ze daar tijdens de openingsuren altijd terecht konden. Nu staat dat allemaal on hold en verlopen alle vergaderingen via Zoom. Ik hoop dat we snel echt in huis kunnen opstarten.”

Emilie Hulsmans

Heb je tips voor organisaties over de opstart van een jongerenwerking?

“Het belangrijkste wat ik merk bij onze jongeren, is dat je ze de vrijheid, autonomie en het vertrouwen moet geven. Wat willen jullie? Hoe zien jullie het? Hen behandelen als kindjes of hen uitleggen wat ze moeten doen, dat werkt niet.”

“En zorg ervoor dat het voor hen écht leuk wordt. Je moet dat groepsgevoel aanwakkeren. We hebben geluk gehad dat het onderling meteen klikt, ook al hebben ze elkaar nog maar één keer in het echt gezien. Ik heb hen toen samengeroepen om het ijs te breken. Meer niet. Maar die ene vergadering mét mondmaskers en op afstand, hielp om het ook op Zoom direct op gang te trekken. Ze houden elke dag contact via een Facebookgroep. Dat is echt mooi om te zien. Zo snel als het kan, gaan ze een nieuwjaarsfeestje organiseren. Ook daarin steunen we hen uiteraard. Voorlopig blijven ze actief meezoeken naar bijvoorbeeld online voorstellingen die we dan samen bekijken.”

"Ik leer hier weer een heel andere kant van cultuur kennen"

Lien Roosen (18) is een van de jongeren van De Stokers. Ze volgt een lerarenopleiding lager onderwijs. “Eigenlijk ben ik via de middelbare school in het hele verhaal van De Stokers gerold. We hadden daar een keuzevak Kunst waarin mensen van CCHA het TEEN-project kwamen uitleggen. Daar ben ik ingestapt. Toen het afgelopen was, kwam Emilie met het idee van een jongerencollectief. Ook dat klonk fijn en dan ben ik mee gevolgd.”

“Sommige mensen hebben binnen De Stokers specifieke taken. Ik niet. Ik zorg voor het enthousiasme, zeggen de anderen in de vergaderingen altijd (lacht). Ik help overal waar nodig zodat het voor niemand te veel wordt. Wat ik de afgelopen weken deed? We hebben ons elk persoonlijk voorgesteld op onze Facebookpagina en schreven een tekst over De Stokers voor het boekje van het CCHA. Dat deden we samen in online vergaderingen. Er is vrij weinig dat je echt alleen moet doen. Emilie is er ook altijd tijdens onze vergaderingen en ze heeft ook veel ideeën. Soms zeggen we wel ‘Emilie, zwijgen!’ Maar het is super dat ze zelf ook nog niet oud is.”

“Waarom ik hieraan meedoe? Ik ben cultureel opgevoed. Mama pakte me altijd mee naar theater- en dansvoorstellingen. Later ben ik ook zelf beginnen te dansen en heb ik toneel gespeeld. Toch is het zelf programmeren weer een heel andere kant van cultuur die ik nu ontdek. Dat we allemaal jongeren met dezelfde interesses zijn en dit in groep kunnen beleven, maakt het extra fijn. We kunnen uren met elkaar praten. Zo kreeg ik er onverwacht een hele vriendengroep bij. Net daarom heb ik zin om ermee door te gaan.”

De Stokers

Op zoek naar tips voor de opstart van een jongerenwerking?

Raadpleeg het verslag van het webinar 'Op visite bij... het Voorlopig Bewind', dat Emilie bijwoonde. Of lees de praktijkvoorbeelden van 'Het Entrepot' en 'MAS in jonge handen' voor meer inspiratie.

Praktijkvoorbeeld

Op visite bij...het Voorlopig Bewind

05 jun. 2020

We gingen digitaal langs bij de jongerenwerking van het Yper Museum. Heb je een jongerenwerking of wil je er een opstarten? Ontdek hun tips en lessen.

Meer lezen
Praktijkvoorbeeld

10 jaar MAS in Jonge Handen

19 mrt. 2020

MAS in Jonge Handen, de jongerenwerking van het museum, bestaat 10 jaar. Daarom bracht het museum de publicatie, ‘Jeugd verovert museum’, die de jongerenwerking verhaalt, uit.

Meer lezen
Praktijkvoorbeeld

Jongerenparticipatie centraal bij Het Entrepot

14 dec. 2020

Jongeren de kans geven om stevig binnen of buiten de lijntjes te kleuren en hen te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun ideeën en plannen? Het is de kern van Het Entrepot. In de werking van het Brugse cultuurhuis staat jongerenparticipatie centraal.

Meer lezen