Jongeren en musea: (g)een match?

In het kader van ART United voerde de onderzoeksgroep CuDOS (Universiteit Gent) op festivalweide van Pukkelpop een publieksbevraging uit naar de culturele interesses en drempels van jongeren bij een museumbezoek. Algemeen kan gesteld worden dat festivalgangers op Pukkelpop laaghangend fruit zijn voor musea: ze bezoeken frequenter musea in vergelijking met de bevraagde jongeren van de Participatiesurvey.

2 bevindingen verrasten de onderzoekers.

• Een grote groep jongeren tussen 15 en 20 jaar voelt zich niet thuis in het museum. Ze zouden sneller de stap zetten als er gerichte rondleidingen en muzikale of sociale activiteiten zouden plaatsvinden.
• Daarnaast is het opmerkelijk dat jongeren tussen 21 en 26 aangeven dat de financiële drempel te hoog is, ondanks de (studenten)kortingen voor jongeren.

Verder is het belangrijk om te onthouden dat jongeren een bezoek zonder mediatie verkiezen. Hoe willen de jongeren dan wel geïnformeerd worden? Ze geven de voorkeur aan de klassieke muurtekst of touchscreens. Ook een app kan, zolang er maar gratis wifi is.

Nightwatch - Fotomuseum Antwerpen

Nightwatch is het coachingstraject voor jongeren van Fotomuseum Antwerpen begeleid door drie professionals. Het doel? Het FOMU omvormen tot een inclusieve en relevante organisatie voor alle Antwerpse jongeren. Tijdens de nocturne, die aan de werking gekoppeld is, krijgen jonge kunstenaars de kans om het museum te kapen met hun werk. Voor de editie in 2020 ligt voor het eerst ook de organisatie van de nocturne in handen van jongeren. De young entrepreneurs zijn verantwoordelijk voor de uitwerking, organisatie, identiteit en curatie van het event. De 5 jongeren worden begeleid door vaste FOMU-medewerkers en hebben elk hun eigen taak. Het team bestaat uit een projectmanager, communicatiemedewerker, curator en productieleider. Ter inspiratie woonden ze nocturnes bij in verschillende Nederlandse musea en onderzochten ze hoe het museum een ‘safe space’ kan worden voor jongeren. En om nog meer te weten te komen over het opzetten van projecten binnen de culturele sector namen de jongeren deel aan twee masterclasses met experten.

Stedelijk Museum Amsterdam neemt sinds 2008 jaarlijks 15 Blikopeners, Amsterdamse jongeren tussen de 15 en 19 jaar, aan. Zij fungeren als ambassadeurs die het museum een jaar lang aan hun frisse jongerenblik onderwerpen en organiseren er activiteiten, eigen rondleidingen en de Museumnacht. Dit onder begeleiding van een vaste medewerker die fulltime met de werking bezig is. Het museum streeft naar een divers team met jongeren uit alle wijken van Amsterdam en variaties in gender, leeftijd, culturele achtergrond en opleidingsniveau. Ook de dynamiek van de groep is belangrijk. Niet alle Blikopeners zijn even geïnteresseerd in cultuur. Omdat ze eerlijk betaald worden voor het werk dat ze leveren zijn er ook jongeren die het project louter zien als bijverdienste. De kans om zichzelf te ontwikkelen is de focus van het blikopenerprogramma. Dat maakt dat er sterk ingezet wordt op peer-education. Door de lange duur van de werking is er ondertussen een Blikopener Alumni netwerk dat nog steeds betrokken is bij het museum. Zo beïnvloeden verschillende jaargangen Blikopeners elkaar.