Het was weer een inspirerende dag. Altijd fijn om even wat inspiratie op te doen en in contact te komen met collega’s die ook een Schatten van Vlieg zoektocht maken! Vooral de sessie rond early arts was super interessant.
Marije Van Bouwel
Publiekswerking Speelgoedmuseum Mechelen

Ervaar het zelf

De sessie startte met een terugblik op de kindertijd. De deelnemers kregen allerlei speelmateriaal voorgeschoteld en kwamen tot de conclusie:

  • Bekijk het materiaal vanuit de ogen van het kind. Jonge kinderen verkennen met al hun zintuigen en willen vooral ‘doen’.
  • Eenvoudig materiaal (bv alledaagse gebruiksvoorwerpen) kan ook dienen als speelgoed.
  • Combinatie van materialen moet niet altijd logisch zijn.

Daarna bekeken de deelnemers een aantal voorbeelden van hoe eenvoudig en alledaags materiaal ook leuk kan zijn voor de schatzoektochten.

De favoriete tips van de deelnemers

Spelplezier in plaats van opdrachten voltooien

  • Maak geen echte afgebakende opdrachten voor de allerjongsten, maar hooguit wat spelsuggesties voor ouders. Voor de allerjongsten zorg je voor een aanbod waar ze kunnen ontdekken met alle zintuigen, waar ze iets actief kunnen doen, waar ze kunnen bewegen, waar ze materiaal op verschillende manieren kunnen gebruiken. Je creëert een echte ‘beleefplek’, eerder dan een ‘klassieke zoektocht’. Ouders houden er doorgaans wel van om enkele suggesties te krijgen. Zo zijn ze meteen ook gerustgesteld: hun kleintje mag wel degelijk met de materialen experimenteren.
    Voorzie bijvoorbeeld een afbeelding waarop je kunt zien wat de bedoeling is of zou kunnen zijn.
  • Laat kinderen dus zelf hun spel kiezen. Het is niet belangrijk of ze er juist mee spelen of de opdracht correct voltooien, maar vooral het spelplezier staat voorop!
  • Vertrek van je schattentocht voor de oudere kinderen en verwerk hier spel- en beleefplekken in voor de allerjongsten.
  • Maak je parcours flexibel voor verschillende leeftijden (baby’s op de arm, kruipers, stappers…). Kies voor materiaal dat door verschillende leeftijden kan verkend worden en flexibel kan worden ingezet.

Voorbeeld

Speelhoek met diertjes en potjes waaraan een ‘opdracht’ is verbonden: 'Welk diertje past bij…?'. De allerkleinsten kunnen dan met de diertjes spelen zonder de opdracht te moeten uitvoeren. Zij kunnen experimenteren: de diertjes in de potjes steken, ze op een hoopje leggen, op rijtjes zetten, potjes terug leeg maken, samen met mama of papa de dieren en hun geluiden imiteren of benoemen,…

Zo maak je van de zoektocht een familieactiviteit waaraan elk gezinslid op zijn manier kan deelnemen.

Wat met het thema en je locatie?

  • Probeer een link met je cultuurhuis te maken die jonge kinderen aanspreekt. Soms zal dat het onderwerp zijn, maar vaker zal je vertrekken van interessante materialen die je in huis hebt of van specifieke ruimtes of elementen in je ruimte die jonge kinderen aanspreken. Bekijk dus je hele omgeving vanuit het perspectief van jonge kinderen. Sommige opdrachten kunnen ook gewoon leuk zijn zonder meer.
  • Denk ook na over het type of de soort materiaal dat je aanbiedt. Dat kan in deze klankeditie van Schatten van Vlieg zeker een verschil maken. Houten potjes of ijzeren potjes klinken bijvoorbeeld helemaal anders. Met die mix van materialen kan je spelen en zo toch het element 'klank' aandacht geven.
  • Jonge kinderen beleven zoektochten met al hun zintuigen, daarom moet niet elke opdracht een link hebben met het thema klank.

Denk aan de veiligheid

  • Vermijd kleine onderdelen: inslikgevaar is niet te onderschatten.
  • Geef duidelijk aan wat wel en niet mag. Als kinderen bijvoorbeeld met oude dvd hoesjes spelen in de bib, geef hen dan duidelijk aan dat er met de gewone uitleenbare dvd’s niet gespeeld mag worden.
  • Een duidelijke spelzone markeren in de ruimte kan helpen, zowel voor kinderen als voor volwassenen.

Orde in de zaal

  • Baken speelzones af met een doek, tafeltje, een tapijt of een verhoging en voorkom dat het materiaal overal terechtkomt.
  • Presenteer je materiaal uitnodigend en zorg dat duidelijk is waar iets te beleven valt voor de allerjongsten.
  • Geef op een vriendelijke manier aan dat er ook opgeruimd moet worden. Bijvoorbeeld door aan te geven alles terug in een lade te leggen of in een kist te stoppen.

Voorbeeld

“Psssst, wist je dat de blokjes het liefst slapen in de doos onder de tafel? Stop ze dus maar in voordat je vertrekt.”

Wil je deze zomer ook de allerjongste doelgroep betrekken bij je schattentocht? Gebruik dan het logo van Vlieg met het tutje om aan te geven welke opdrachten geschikt zijn.

Hulp nodig?

VCOK is een vormingscentrum gespecialiseerd in opvoeding, kinderopvang en bemiddeling.

Kennisdossier

Kunst en cultuur voor baby's en peuters? Absoluut!

21 apr. 2021

Kunst en cultuur is er voor iedereen. Ook voor heel jonge kinderen. Daarom slaan het agentschap Opgroeien, het Departement Cultuur, Jeugd en Media, VVSG, publiq en diverse partnerorganisaties de handen in elkaar om participatie aan kunst en cultuur door baby’s en peuters te stimuleren.

Meer lezen
Verslag kennisevent

Cultuurbeleving voor de allerjongsten: hoe gaan organisaties ermee om?

Nienke Robbrecht — 18 sep. 2019

Tijdens de ontbijtsessie cultuureducatie voor de allerjongsten gingen we in gesprek met verschillende organisaties met een aanbod voor deze doelgroep. Ontdek hier hun bevindingen en tips en tricks.

Meer lezen
Praktijkvoorbeeld

Pamperperikelen

11 jan. 2019

Met baby’s komen luiers, en die moeten op tijd en stond verschoond worden.

Meer lezen
Praktijkvoorbeeld

Met je baby naar de film.

17 aug. 2019

Kersverse ouders mét baby in je cultuurhuis ontvangen? Het is mogelijk. Cinema ZED en Kunstencentrum STUK organiseerden dit najaar de eerste editie van Cinema Poussette: een primeur in België.

Meer lezen
Praktijkvoorbeeld

Mini-Mozart

14 jun. 2019

In het Verenigd Koninkrijk organiseert de organisatie Bach to Baby concerten voor de allerjongsten.

Meer lezen
Praktijkvoorbeeld

Cultuur in de Brusselse kinderdagverblijven

26 mrt. 2020

Al meer dan 8 jaar werken Theater De Spiegel en Montagne Magique in Brussel samen om kunst naar de kinderdagverblijven te brengen.

Meer lezen