Met meer dan 70 digitale voorleesfilmpjes in thuistalen zoals Hongaars, Somali, Turks, Italiaans, Chinees, Engels, Slovaaks, Pulaar, zet Het Vertellement meertaligheid in de kijker.
Laura Vandenhende is beleidsondersteuner bij Brede School Gent, een werking van het Onderwijscentrum Gent. Ze brengt scholen en lokale partners samen om gelijke kansen en een brede ontwikkeling voor kinderen en jongeren te bevorderen. Met aandacht voor o.a. taaldiversiteit en ouderbetrokkenheid.
Katrijn Bombeke is coördinator scholenwerking bij Bibliotheek De Krook. Ze ontwikkelt educatieve projecten om scholen te ondersteunen in hun lees- en taalbeleid, waarbij meertaligheid een belangrijke rol speelt.
Een samenwerking tussen bibliotheek en onderwijs
Het Vertellement werd in 2022 gelanceerd binnen het project Mee(r)lezers in Gent, een samenwerking tussen Onderwijscentrum Gent en Bibliotheek De Krook. De inspiratie kwam van de vertelkiosk van Foyer vzw, waarbij voorlezers verhalen in hun moedertaal via een scherm vertelden. "Kinderen en hun families voelden zich meteen thuis als ze hun taal hoorden in de bib", vertelt Katrijn.
“We wilden het aanbod structureel en digitaal toegankelijk maken en zijn gestart met tien voorleesfilmpjes. Waar de kiosk slechts tijdelijk beschikbaar was, kunnen scholen en bibliotheken nu het hele jaar gebruik maken van het online platform.”
Elke taal telt
“Intussen zijn er meer dan 70 filmpjes in meer dan 50 talen beschikbaar”, geeft Katrijn aan. Laura vervolledigt: “In juni komen er nog 30 bij. Het aanbod blijft groeien. We dromen ervan om alle talen die in Gent gesproken worden een plek te geven in Het Vertellement.”
Sommige talen hebben geen geschreven vorm en worden uitsluitend mondeling doorgegeven. Dat maakt het soms moeilijk om geschikt materiaal te vinden. “We geven de voorkeur aan boeken geschreven in de moedertaal of met culturele elementen uit die taal. Als dat niet lukt, zoeken we creatief naar alternatieven”, zegt Katrijn.
Samen leren over meertaligheid
De voorleesfilmpjes bereiken verschillende groepen. Kinderen in het basisonderwijs staan uiteraard centraal: zij ontdekken verhalen in hun thuistaal of maken kennis met nieuwe talen en culturen. Ook tieners in het secundair onderwijs ontdekken de taaldiversiteit binnen bekende talen. Denk aan Nederlandstalige dialecten zoals West-Vlaams, Gents, Limburgs, Antwerps. Of Engelstalige varianten: Brits, Australisch en Amerikaans-Engels.
Tegelijk krijgen leerkrachten een praktisch instrument om meertaligheid in de klas te omarmen. Op de website vinden ze praktische tips en werkvormen.
Thuistaal als fundament
Het doel van Het Vertellement is niet dat kinderen nieuwe talen leren, maar dat ze taal en meertaligheid leren waarderen. Nederlands leren is uiteraard essentieel voor deelname aan de samenleving. “En dat begint bij het erkennen en waarderen van de thuistalen. Een goede beheersing van de moedertaal versterkt hun identiteit, zelfvertrouwen en motivatie om te leren. Een kind dat zich gezien voelt en verbinding ervaart, leert beter”, zegt Katrijn.
Onderzoek bevestigt dat een rijke taalomgeving en voldoende aanbod in de thuistaal de taal- en leesvaardigheid van meertalige kinderen positief beïnvloeden. Het Vertellement sluit daar naadloos op aan door meertaligheid als kracht te benaderen.
Fonkelende ogen in de klas
Kinderen reageren enthousiast op de voorleesfilmpjes. “Voor kinderen die hun thuistaal horen, is het een moment van trots en verbondenheid. Hun taal krijgt plots een plek in de klas. Ze voelen zich gezien, gehoord en mogen zelfs uitleggen waarover het verhaal gaat. Hun ogen glinsteren van (h)erkenning”, vertelt Laura.
Ook voor andere leerlingen is het een verrijking, zelfs als iedereen Nederlands spreekt. Ze maken kennis met nieuwe klanken en culturen. "Sommige klassen maken er een vaste gewoonte van: elke week een nieuw filmpje, nieuwe woorden, een nieuwe wereld."
Voorlezers zijn de motor
De voorlezers beschouwen Het Vertellement als een kans om hun taal en cultuur te delen met kinderen en leerkrachten. Tegelijk dragen ze bij aan meer erkenning voor meertaligheid. “Ze worden ondersteund bij het kiezen van een prentenboek en krijgen begeleiding bij uitspraak, intonatie en vertelstijl,” vertelt Laura. “Sommigen nemen ook deel aan workshops om zelfverzekerd voor te lezen.” De voorlezers ervaren het project als verrijkend en verbindend. Ze breiden hun netwerk uit en blijven zich actief als vrijwilliger inzetten.
Op zoek naar voorlezers
Laura vertelt hoe ze te werk gaan: "We verspreiden oproepen bij de medewerkers van Stad Gent, waar een schat aan talen vertegenwoordigd is. Via de Universiteit Gent en ons deelteam hebben we brugfiguren met directe toegang tot ouders." Katrijn vult aan: "Ook via de CVO's vinden we vaak enthousiaste kandidaten. Hoe meer mensen Het Vertellement kennen, hoe makkelijker het wordt om mensen te bereiken." Bovendien zijn veel voorlezers ouders van de schoolkinderen zelf. De kinderen kunnen fier vertellen dat mama of papa op het scherm te zien is.
Taal als brug
Taal is meer dan een communicatiemiddel. Taal is een drager van identiteit, cultuur en verbinding. Wanneer kinderen en jongeren hun taal of achtergrond herkennen in het educatieve aanbod, voelen ze zich gezien. Het Vertellement toont hoe krachtig dat effect kan zijn. Door samen te werken met partners als scholen, bibliotheken en brugfiguren, ontstaat een netwerk dat meertaligheid omarmt. Dat zorgt niet alleen voor herkenning, maar ook voor vertrouwen en motivatie. Zo wordt taal een brug tussen mensen, werelden en verhalen.
Over Het Vertellement
Wil je als leerkracht aan de slag met Het Vertellement? Vraag een gratis account aan via www.hetvertellement.be. De filmpjes zijn beschikbaar voor onderwijs en bibliotheken.
Wil je (nog) meer weten?
Nog meer inspiratie?
Quindo maakt verhalen zichtbaar, jongeren hoorbaar
Bij Quindo in Kortrijk krijgen en bouwen jongeren, ongeacht hun achtergrond of situatie, een podium. Met verrassende podcasts, pakkende video's en persoonlijke reportages.
Bruggen bouwen tussen cultuur en welzijn
Hoe kan cultuur bijdragen aan welzijn? Ontdek inzichten uit onderzoek en ga aan de slag met welzijnsgerichte methodieken.
Inclusief programmeren? Yes, we can!
Wat hebben mensen nodig om naar een festival te komen? Of sterker nog: kunnen publieken ook een actieve rol gaan spelen in de programmatie van een festival? Lisa Pleysier geeft een inkijk in het Brusselse zomerfestival Park Poétik.