Toeristische communicatie of UiT-communicatie? Er bestaat een grote overlap in de boodschap en de inhoud: “Wat valt er te beleven in de stad, gemeente of regio?” Waarom en hoe zou je dus als lokale overheid inzetten op 2 communicatielijnen, met verschillende websites, publicaties en agenda’s?

Een andere boodschap voor een verschillend publiek

Wanneer we het hebben over UiT- en toeristische communicatie, gaat het over twee heel verschillende doelpublieken: inwoners tegenover bezoekers. Beide publiekssegmenten hebben een heel andere relatie ten opzichte van je stad, gemeente of regio. En daarom hebben ze ook behoefte aan andere informatie.

In de praktijk maken de meeste Vlaamse steden daarom een duidelijk onderscheid tussen toeristische communicatie en UiT-communicatie.

Daarbij ligt de focus van de toeristische communicatie vooral op permanent aanbod, overnachtingen, grotere evenementen en belevingen, zoals gegidste wandelingen of restaurantbezoek.

UiT-communicatie stimuleert vooral de lokale -en vaak ook regionale- vrijetijdsparticipatie. UiT-communicatie promoot in eerste instantie het lokale vrijetijdsaanbod, van verenigingen, cultuurcentra, zwembaden... Kortom: alle activiteiten die in eerste instantie op de eigen inwoners zijn gericht.

© Milo Profi

UiT als label voor lokale vrijetijdscommunicatie

Het onderscheid tussen toeristische communicatie en UiT-communicatie komt ook terug in de merkstrategie: Visit is een internationaal gekend merk voor toeristische informatie. UiT is sinds 2008 hét label voor lokale vrijetijdsinformatie in 93% van de steden en gemeenten van Vlaanderen, van UiT in Oostende tot UiT in Maasmechelen.

Uit de meest recente iVox bevraging blijkt dat 73% van de Vlaamse surfers beweert het UiT-logo te kennen.

Van degenen die beweren het label te kennen, weet 94% het correct toe te wijzen als zijnde een logo dat symbool staat voor ‘infobron voor vrije tijd en cultuur’.

Op zich is deze merkstrategie duidelijk. Omdat een groot deel van je toeristisch doelpubliek zich mogelijk in Nederland bevindt, is het nuttig om de branding daar ook te bekijken. Daar is UIT al langer een bekend begrip voor vrijetijdsagenda's, maar UiT wordt in Nederland ook vaker mee ingezet met toeristische doelstellingen.

Zo vind je de UiTagenda van Breda niet alleen op https://www.uitpuntbreda.nl/ maar ook op https://www.visitbrabant.com/nl/waar-te-gaan/breda/breda-agenda. Dus ook in Nederland zien we een afbakening tussen de twee informatiestromen, maar met de nodige linken waar die nuttig zijn.

Een ander interessant voorbeeld vind je in Utrecht. Daar heb je een duidelijk onderscheid, met Discover Utrecht voor de toeristen en de UiTagenda van Utrecht voor de inwoners. Maar ook hier is er synergie doordat ze in Utrecht een Engelstalige versie maken van hun UiTmagazine, gericht op toeristen.

Voor toeristen uit Vlaanderen of Nederland is het dus geen probleem om vanuit de Nederlandstalige versie van je visit-website ook te linken naar de stedelijke UiTagenda, omdat ze vertrouwd zijn met het onderscheid tussen visit en UiT. Dit zie je ook bijvoorbeeld op visit.mechelen.be, waar een beperkte activiteitenkalender staat met de meest relevante activiteiten voor toeristen, mét een link naar uitinmechelen.be voor wie meer of andere activiteiten zoekt.

Hoe ver moet je wonen om een toerist te zijn?

Als je dit onderscheid tussen UiT en Visit aanhoudt, dan bestaat de grootste oefening uit de geografische afbakening van het eigen publiek, de lokale vrijetijdsparticipant.

UiT in … richt zich uiteraard op de eigen inwoners, maar heeft ook een regionale functie, in eerste instantie voor mensen uit de buurgemeenten die geregeld naar je stad, gemeente of regio komen voor hun vrijetijdsbesteding. Cultuurcentra en zwembaden hebben vaak een regionale opdracht, en ook verenigingen stellen geregeld vast dat hun publieksbereik zich niet beperkt tot de gemeentegrenzen. De vraag hierbij is dus: van hoe ver moet iemand komen om als toerist te worden beschouwd?

Motivatie voor vrije tijd als uitgangspunt

Het antwoord op die vraag zit ook in het verschil in motivaties van eigen publiek versus toeristen. Het eigen publiek, of UiT-publiek, woont in je stad, gemeente of regio, of komt er op vaste basis naartoe voor de wekelijkse of maandelijkse vrijetijdsbesteding. De vrijetijdsactiviteit op zich is de voornaamste doelstelling. Het feit dat ze zich in je stad of gemeente of regio bevinden, is in deze bijkomstig tot irrelevant.

De toerist daarentegen heeft je stad, gemeente of regio als doel of bestemming, als 'pakketreis' voor ontspanning of een beleving, waar de vrijetijdsactiviteiten slechts een mogelijk onderdeel van uitmaken.

© Visit Mechelen

Toerisme zit tussen de oren

Een toerist word je dus niet alleen door de verplaatsing die je maakt, maar vooral ook door je verwachting naar een totaalbeleving van een bepaalde plaats.

Het onderscheid tussen toeristische communicatie en UiT-communicatie zit precies in het inspelen op verschillende behoeften en verwachtingen van de publiekssegmenten, en de andere focus die je daarbij aanbrengt. Er zit dus niet alleen verschil in de selectie van het aanbod dat je naar de voorgrond trekt, maar ook in de manier waarop je de boodschap brengt en welke argumenten je naar voor schuift.

Een toeristische website zet steevast de topattracties centraal, om ervoor te zorgen dat een potentiële bezoeker zeker de highlights kan meepikken tijdens het -in tijd beperkte- bezoek aan de stad.

Een UiTagenda zal eerder proberen de inwoners te inspireren met nieuw, verrassend of minder bekende activiteiten. Je toeristische trekpleisters zijn in principe bekend bij je inwoners, dus die moet je niet meer promoten. Hoewel dat in tijden met beperkte toeristische mogelijkheden weer net wel zinvol kan zijn. Zo kan een inwoner zich ook toerist in eigen stad voelen, door de eigen woonplaats anders te gaan bekijken of beleven. Je beleeft dan je eigen stad, gemeente of regio met een verwachtingspatroon dat je anders alleen op reis hebt.

Haal efficiëntiewinst op de raakvlakken

Betekent dit dan dat samenwerking tussen toerisme en UiT niet nodig is? Integendeel. Er zijn nog steeds veel raakvlakken, en je kan ook heel wat processen en investeringen delen.

Een toeristische website en een online UiTagenda verschillen best van elkaar, maar dat neemt niet weg dat je het onderliggende platform kan delen. En sommige redactionele artikels in de lokale UiT-communicatie kunnen, mits kritische revisie, misschien ook toeristen aanspreken.

Lokale besturen zoeken vaak ook synergie en integratie in fysieke infopunten. Heel wat steden hebben er voor gekozen om hun vrijetijdsbalie voor de inwoners te integreren in hun toeristisch infopunt. Op die manier besparen ze ruimte en personeelskost, en kunnen ze op een efficiënte manier dienstverlening combineren. Baliemedewerkers verstrekken info over logies en gidsbeurten aan toeristen, maar verkopen ook tickets voor cultuur en vrijetijdsactiviteiten aan de inwoners. Voorbeelden hiervan zijn de balie Visit & UiT in Mechelen of Toerisme & UiT in Turnhout.

Om kort te gaan

Inwoners en toeristen zijn verschillende doelpublieken die nood hebben aan verschillende communicatiestromen. Omwille van dit verschil in doelstellingen en boodschappen is het ook zinvol om met visit en UiT twee verschillende merken te hanteren. Zoek omwille van de efficiëntie zeker naar synergie en samenwerking waar mogelijk.

Begeleiding op maat

Regionale UiT-communicatie

Maak werk van regionale vrijetijdscommunicatie met een communicatie- en aanbodsanalyse, en een actieplan.

Meer lezen
Begeleiding op maat

Mini-audit van je vrijetijdscommunicatie

Wat zit al goed en wat kan beter in de communicatie rond vrije tijd, vanuit de stad of gemeente?

Meer lezen