publiqForum 2023

De digitale transformatie is voor veel cultuurhuizen een grote uitdaging. Een belangrijke vraag hierbij is op welke manier je inzichten kan genereren uit data die je over je bezoekers ter beschikking hebt. Samenwerking met andere cultuurhuizen en het verrijken van data met beschikbare gegevens kunnen belangrijke strategieën zijn om het potentieel van digitale data te maximaliseren.

Digitaal Podium, een project van Cultuurconnect, werkt momenteel met drie pilootgroepen aan het opzetten van een gedeeld ticketingsysteem. Deze data kunnen gebruikt worden om inzicht te genereren in de participatiepatronen van bezoekers.

In samenwerking met publiq worden er aanvullende publieksonderzoeken uitgevoerd bij de deelnemende podiumhuizen. Door data uit deze twee informatiebronnen te combineren krijgen de verschillende partners nieuwe en diepgaande inzichten in de samenstelling van hun publiek.

In deze sessie tonen we aan wat de meerwaarde kan zijn van het delen van data binnen de cultuursector. Via Digitaal Podium als concrete case lichten we op een praktische, niet-technische manier toe op welke manier een gedeelde basisinfrastructuur tot innovatieve tools en nieuwe publieksinzichten kan leiden.

Mart Willekens werkt sinds 2022 als socioloog en marktanalist bij publiq. Daarnaast is hij deeltijds docent en onderzoeker bij UGent, waar hij verbonden is aan het Kenniscentrum Cultuur. Hij doet er onderzoek naar cultuurparticipatie en -creatie.

Ellen Vanmaele is R&D-projectmanager bij Cultuurconnect. Ze is mee verantwoordelijk voor de ontwikkeling en implementatie van Digitaal Podium. Daarbij wordt via een gedeeld ticketingsysteem een gedeelde basisinfrastructuur opgezet voor podiumhuizen.

Slaan we belangrijke stappen over wanneer we pogingen doen om jongeren te laten participeren aan cultuur en vrije tijd? Jongeren zijn niet per se op zoek naar cultuurparticipatie - maar naar zichzelf, naar een groep om bij te horen, zo stelt pedagoog Maike Kooijmans.

Welke impact heeft dit inzicht op onze strategieën voor cultuurparticipatie en cultuureducatie bij jongeren - en is dit onderscheid nog wel relevant? Denken we nog steeds te aanbodgericht, te weinig vanuit de intrinsieke noden en verlangens van de jongeren zelf? Is deelnemen aan cultuur en vrije tijd dan niet eerder een middel tot identiteitsontwikkeling dan een doel op zich?

Maike Kooijmans gaat in gesprek met Aline Van Nereaux, verantwoordelijk voor publieksparticipatie bij S.M.A.K. Gent, en Fatih De Vos, socioloog, rapper en jeugdwerker.

Maike Kooijmans is theaterpedagoog en jeugdsocioloog. In 2016 promoveerde ze op het proefschrift ‘Talent van de straat', hoe je jongeren kunt verleiden uit de criminaliteit te blijven. Ze werkt momenteel als lector ‘Opvoeden voor de Toekomst' bij Fontys Pedagogiek (Nederland). In haar loopbaan als theatermaker én onderzoeker zijn talentontwikkeling en cultuurparticipatie bij jongeren de centrale thema’s.

Aline Van Nereaux is kunstwetenschapper en houdt er vooral van om anderen de kans te geven het woord te nemen. Dit doet ze met en voor jonge mensen: het publiek van het museum van de toekomst. Als verantwoordelijke publieksparticipatie maakte ze in S.M.A.K. een tentoonstelling met 400 leerlingen. Hiervoor won het museum recent de Art Museum Award van de European Museum Academy.

Fatih De Vos is Gentenaar, socioloog, rapper en jeugdwerker, zo stelt hij zich meestal voor. Of ook een “wandelende brug” tussen culturen en gemeenschappen.

Bijna één op de twee volwassenen in Vlaanderen heeft het moeilijk om met informatie om te gaan, informatie te vinden en te begrijpen.

Veel brieven zijn te moeilijk. Tegelijkertijd hangt er voor mensen in een kwetsbare situatie veel van af. Ze kennen niet altijd hun rechten en maken zo geen gebruik van al hun mogelijkheden. De Zuidpoort vzw kwam tijdens de pandemie met een heldere vertaling van de coronamaatregelen. De organisatie zette trajecten op met mensen in kwetsbare situaties om brieven van de Stad Gent en OCMW Gent toegankelijker te maken. Steven Van Hemelryck begeleidde deze trajecten samen met LIGO, centrum voor basiseducatie. Hij neemt je tijdens deze sessie mee doorheen dit traject en de lessen die zijn geleerd.

Je gaat naar huis met concrete tips en handvaten om je geschreven communicatie helder te maken voor een kwetsbaar publiek.

Steven Van Hemelryck is beleids- en vormingsmedewerker bij De Zuidpoort Gent, een vereniging waar armen het woord nemen.

Mainur Zhumanova is ervaringsdeskundige en woont in Nieuw-Gent, waar ook de Zuidpoort gelegen is. Mainur was een heel actieve deelneemster tijdens het traject rond heldere communicatie omdat ze sterk gelooft in het belang ervan.

‘Iedereen heeft recht op eigen vrije tijd’. Dat staat zo in Artikel 24 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Maar hoe doe je dat?

Via een interactieve workshop denken we samen na hoe we zo veel mogelijk participatiedrempels kunnen wegnemen.

Bart Ketelslegers is stafmedewerker Lokale Netwerken bij "Demos", een team van nomadische kenniswerkers dat maatschappelijke ontwikkelingen volgt in de cultuur-, jeugdwerk- en sportsector. Demos zet zich in voor gelijkheid en participatie, strevend naar een meer open, inclusieve en democratische samenleving.

Jeroen Marijsse is themaverantwoordelijke bij "Iedereen Verdient Vakantie". Deze organisatie zet zich in voor vakantiegangers met een beperkt budget, een beperking of een bijzondere vraag.

Hans van der Linden licht de visienota rond de digitale transformatie van de cultuursector toe.

Op 23 december 2022 keurde de Vlaamse Regering de visienota ‘Naar een slagkrachtige cultuursector in digitale tijden’ goed. De nota biedt een kader om de digitale transformatie van de cultuursector te stimuleren en te versnellen. Hij werd opgesteld met input en ondersteuning van Cultuurconnect, Meemoo, publiq en Digitaal Vlaanderen. 

Deze nota vormt het uitgangspunt voor de beleidskeuzes en strategieën rond de digitalisering van de cultuursector. De kernspelers op dit vlak zullen nauwer samenwerken en zich richten op de overkoepelende digitale strategie van Vlaanderen. Het doel is om nog meer mensen toe te leiden naar cultuur en vrije tijd, en het culturele aanbod te verbreden en te verrijken.

Na deze sessie weet je wat de visienota inhoudt, en in welke richting de Vlaamse regering wil werken. We bekijken het grotere plaatje en de manier waarop jij hierop kunt inspelen als lokaal bestuur of cultuurspeler. Je kent de belangrijkste accenten van het nieuwe Digitaliseringsdecreet na het opheffen van het Participatiedecreet.

Hans van der Linden is bij het departement Cultuur, Jeugd en Media van de Vlaamse overheid aan de slag als programmamanager en zet er de visienota 'Naar een slagkrachtige cultuursector in digitale tijden' om in concrete actie.

Ben je op zoek naar manieren om je vrijetijdsaanbod toegankelijker en makkelijker vindbaar te maken voor anderstaligen en inburgeraars?

Vanaf dit najaar biedt ikdoemee.be hier een antwoord op: op dit nieuwe digitaal platform zal elke inburgeraar en anderstalige makkelijk vrijetijdsactiviteiten en taaloefenkansen kunnen zoeken. Lokale besturen en organisatoren kunnen hun aanbod op het platform plaatsen, al dan niet via de UiTdatabank.

Ikdoemee.be wordt ook dé plek om buddywerkingen, vrijwilligerswerk, stageplaatsen en ontmoetingsactiviteiten te communiceren.

Het Agentschap voor Integratie en Inburgering ontwikkelt dit platform met aandacht voor meertaligheid, mobiele toegankelijkheid en digitale laagdrempeligheid.

Dirk De Cock van het Agentschap Integratie en Inburgering licht het platform toe. Griet Smaers, schepen van de Stad Geel, legt uit hoe dit past in de lokale beleidsvisie rond inburgering, het belang van vrijetijdsparticipatie en het wegnemen van drempels.

Hoe spreek je niet enkel over mensen in armoede, maar ook mét hen? Waarop kun je letten bij het opzetten van een participatief traject met mensen in armoede?

Met het innovatieve project “Wat is er te doen?” zetten we samen met een kwetsbare doelgroep een onderzoek op. We onderzochten hoe we in de toekomst AI kunnen inzetten om mensen in armoede vrijetijdsaanbevelingen op maat te bieden via een recommender en hen te inspireren op een laagdrempelige manier.

In deze sessie kom je te weten hoe deze ‘recommender’ in elkaar zit, en blikken we terug op de manier waarop we in dialoog zijn gegaan met de doelgroep, welke moeilijkheden we hierbij ondervonden en met welke bevindingen we het project hebben afgesloten. Hierbij geldt: het proces is belangrijker dan het resultaat.

“Wat is er te doen?” is een samenwerking met Horizont vzw en wordt mee mogelijk gemaakt door de Nationale Loterij.

UiTinVlaanderen bereikt een breed publiek in Vlaanderen en Brussel via gerichte en succesvolle contentcampagnes. In deze sessie tonen we hoe ook jij op deze communicatie kan meesurfen en hoe je deze strategieën zelf kan toepassen.

Daarnaast zoomen we in op de Erfgoeddag-case en deelt FARO de lessen die het heeft getrokken uit de evaluatie van hun grootschalige campagne in Vlaanderen en Brussel, en uit de samenwerking met UiTinVlaanderen en UiTX.

In deze sessie leer je hoe je UiTinVlaanderen, UiTX en Vlieg kan inschakelen om je doelpubliek te bereiken én hoe je de strategieën die deze kanalen inzetten zelf kan toepassen voor je eigen doeleinden.

Lene Ector is teamlead bij het marketing- en communicatie-team van publiq. Samen met haar team denkt ze graag mee over de beste UiTinVlaanderen-kanalen om jouw activiteiten en campagnes in de kijker te zetten.

Seppe Van Pottelbergh vervult de rol van communicatiemanager bij FARO en is daarbij het aanspreekpunt voor de communicatie rond de Erfgoed Dag/Week. Daarnaast ligt zijn focus op jongerenparticipatie/communicatie en het effectief inzetten van sociale media.

Het Leuvense 30CC ging de afgelopen maanden op zoek naar manieren om jongeren een actieve rol te geven binnen hun werking. Pieter Pyck vertelt hoe ze erin slaagden om met CULTUURSHOCK een plek te creëren voor en door jongeren.

MIJNLEUVEN geeft jongeren in Leuven kansen om te experimenteren, hun stem te laten horen en zich thuis te voelen in hun stad. Alex Van den Bosch en Klaas Verwimp tonen aan de hand van enkele culturele projecten hoe ze deze missie volbrengen.

In deze sessie krijgen deelnemers aan de hand van twee praktijkverhalen inzicht in de manier waarop ze jongeren actief kunnen betrekken bij de werking van hun organisatie.

• Pieter Pyck is culturele deeltjesversneller en coördinator bij CULTUURSHOCK

• Alex Van den Bosch is verantwoordelijk voor communicatie en media bij MIJNLEUVEN

• Klaas Verwimp staat in voor muziek, street art & projecten op school bij MIJNLEUVEN

Leuven zet al meer dan tien jaar in op de ontwikkeling van UiT als lokaal vrijetijdsmerk. Recentelijk vierde UiTPAS zijn zesde verjaardag en blijft gestaag groeien. Hanna van Zutphen (stafmedewerker Communicatie & Publiekswerking) en Karen Raymaekers (coördinator UiTPAS regio Leuven en trekker lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie) nemen je mee door de evolutie van deze twee initiatieven in de afgelopen jaren. Wat zijn de succesfactoren? Welke keuzes zijn gemaakt? En welke uitdagingen liggen er nog in het verschiet?

Tijdens deze sessie kom je meer te weten over:

• Hoe UiT en UiTPAS effectief kunnen worden ingezet in een stedelijke context, zoals Leuven dat doet.

• Hoe je andere stedelijke diensten kunt betrekken bij dit initiatief.

• De samenwerking met externe organisaties, variërend van cultuurhuizen tot lokale dienstencentra en zelfs eersteklas voetbalclubs.

• Het belang van het opbouwen van een betrouwbaar partnernetwerk.

Deze sprekers zijn altijd op zoek naar nieuwe inzichten, dus voel je vrij om kritische vragen te stellen en je eigen ervaringen te delen.

Karen Raymaekers is al meer dan twee jaar UiTPAS-coördinator in Leuven. UiTPAS is voor haar een belangrijke hefboom voor het stedelijke beleid rond vrijetijdsparticipatie. Ze wil UiTPAS-partners en stakeholders meegeven hoe ze drempels kunnen aanpakken.

“360° graden communicatie gaat niet alleen over kanalen, maar vooral over doelgroepen, het publiek dat het kanaal gebruikt,” is het motto van Hanna van Zutphen. Ze is al 10 jaar actief in het brede veld van communicatie en publiekswerking in de cultuursector, zowel strategisch als operationeel. Naast projectcommunicatie trekt ze samen met Karen Raymaekers het communicatieplan rond vrijetijdsparticipatie - met als belangrijkste kanalen UiT in Leuven en UiTPAS.

Ons sportlandschap transformeert en zoekt antwoorden op een veranderende maatschappelijke realiteit. Naast de klassieke sportclub zien we zo steeds meer boeiende sociaal-sportieve praktijken opduiken die elementen van een sportclub combineren met experimentele vormen van sociaal werk.

Veel van deze praktijken zijn gebundeld op het Sociaal Sportief Platform, een initiatief van onder meer demos voor en over sociaal sportieve praktijken. In deze sessie komen twee praktijkcases aan bod:

• Sportclub Boezjeern (Eeklo) is een omnisportclub voor volwassenen waar iedereen welkom is om op zijn niveau te sporten of bewegen. Ze bieden extra ondersteuning aan mensen met een psychische, lichamelijke, financiële of sociale kwetsbaarheid.

• Circus Zonder Handen is een sociaal-inclusieve circusschool uit Brussel waar in de vrije tijd circusactiviteiten worden aangeboden voor iedereen vanaf 4 jaar. Omdat ze geloven in het nut van zinvolle vrijetijdsbesteding voor iedereen, maken ze de participatie aan hun circusaanbod ook effectief mogelijk voor iedereen. Hierdoor zijn ze in staat om iedereen in Brussel met zijn eigen talent en achtergrond te verbinden en te laten groeien.

Lien De Bruycker werkt vanuit G-sport Vlaanderen als projectmedewerker kansengroepen in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede aan de uitbouw van een toegankelijk beweegaanbod. Daarnaast richtte ze Sportclub Boezjeern mee op, een inclusieve sportclub voor volwassenen met een kwetsbaarheid in Eeklo.