Art for You(th) is een pilootproject van de Brusselse vzw Globe Aroma. Het is ook het kleine broertje van Art for All, dat al enkele jaren gratis culturele activiteiten programmeert voor volwassen nieuwkomers. Dat vertellen An Vandermeulen, coördinator van Globe Aroma en Fadia Fraide, de youth octopus van de organisatie.
Waarom kwam Art for You(th) er?
Fadia: “Met Globe Aroma gaan we vaak op bezoek in asielcentra om onze werking uit te leggen. We zagen daar de vele jongeren die er verblijven en voor wie er geen of nauwelijks activiteiten zijn. In een eerstelijnscentrum zoals Fedasil Bordet gaan ze zelfs niet naar school.”
An: “Bovendien merkten we dat die jongeren en niet-begeleide minderjarige vluchtelingen ook naar de activiteiten voor Art For All kwamen. Maar die zijn bedoeld voor volwassenen. Jongeren hebben een andere ondersteuning nodig. Daarom ontwikkelden we vanaf november 2022 een apart aanbod voor hen.”
Wat moet er dan net anders voor die jongeren?
Fadia: “De volwassenen die meedoen met Art For All, komen en kiezen zelfstandig uit onze activiteiten. Jongeren kunnen dat nog niet. Ze blijven graag in groep met de jongeren die ze kennen. Nabijheid en persoonlijke begeleiding zijn belangrijk voor hen én voor ons. Daarom ben ik er ook altijd zelf bij, terwijl dat voor volwassenen deelnemers gerust een vrijwilliger mag zijn. De jongeren van Bordet kennen Brussel ook nauwelijks en kunnen daardoor niet zelfstandig naar Globe Aroma komen.”
“Ik moet eerst zelf op elke kamerdeur gaan kloppen en de uitleg doen. Week na week”
Ze verblijven ook maar heel kort in zo’n eerstelijnscentrum. Maakt dat het niet extra moeilijk om een band met hen op te bouwen?
Fadia: “Klopt. Sommige jongeren zien we maar één keer. Ze verblijven in Bordet in afwachting van een meer definitieve plek elders in het land. Ik moet er dus elke week naartoe om uit te leggen wat we doen en om nieuwe bewoners op sleeptouw te nemen.”
An: “Net omwille van dat grote verloop werken we nu ook samen met een tweedelijnscentrum uit Schaarbeek. Daar verblijven niet-begeleide minderjarigen tot hun 18 jaar. Voor een langere tijd dus. Dat zorgt ervoor dat er meer connectie mogelijk is. Die jongeren komen na enkele keren zelf naar hier. Dat gaat zelfs verbazingwekkend vlug.”
Welke activiteiten voorzien jullie voor hen?
An: “We zijn in eerste instantie begonnen met dansnamiddagen. Daar kwamen dan ad hoc uitstappen naar culturele partners bij. Vanaf dit najaar organiseren we wekelijkse gratis activiteiten op woensdagnamiddag in Globe Aroma en maandelijkse events bij partners zoals een concert in de AB, een dansvoorstelling van P.A.R.T.S., een bezoek aan het Kunstenfestivaldesarts…”
Fadia: “Tijdens de woensdagnamiddagen werken we rond 4 thema’s: koken, beeld en media, dans en muziek en textiel. Die thema’s zijn gekozen op basis van de interesses van de jongeren. Ook een journalist komt naar hier voor een co-creatief project rond fotografie en video. We ontvangen elke week tussen de 20 en 30 jongens. Meisjes hebben we niet.”
Wat betekenen jullie activiteiten voor hen?
An: “Eén van die gasten vertelde me dat zijn namiddag bij Globe Aroma het hoogtepunt van zijn week was. Hij kon hier zichzelf zijn, hij voelde dat er naar hem geluisterd werd, dat hij mensen ontmoette. Toen we naar een concert in de AB gingen, stonden er geen 20, maar 30 geïnteresseerden klaar. Veel meer dan we verwachtten. Het toont aan dat deze doelgroep nood heeft aan verandering van ruimte, van focus, aan activiteiten.”
Een doelgroepenwerking als deze neem je er niet snel even bij
De jongeren komen met een hele rugzak toe. Hoe ga je daar mee om?
Fadia: “We hebben oog voor die bagage en werken samen met de etno-psychologen van Solentra. Ze doen mee aan onze activiteiten. Als de jongeren nood hebben om hen te spreken, is dat snel geregeld. Ze zullen ook ons, medewerkers, begeleiden zodat we gepast kunnen reageren op moeilijke situaties of verhalen. Die horen we regelmatig en dat is best moeilijk.”
Hoe gaat het verder? Voor jullie? Voor de jongeren?
An: “De eerste stap is dat de jongeren zich thuis voelen bij ons, dat ze connectie krijgen met de mensen die hier werken, met de ruimte van Globe Aroma. Op termijn willen we onze activiteiten nog beter laten aansluiten bij de ideeën van de jongeren zelf. Het eigenaarschap kan dan meer naar hen gaan. Dat doen we ook bij Art For All. Uiteindelijk is Art for You(th) een glijbaan richting de rest van het aanbod van Globe Aroma.”
Tips en tricks van An en Fadia
- Een doelgroepenwerking als deze neem je er niet snel even bij. Ofwel wordt dit echt je werking, ofwel schakel je brugfiguren en bemiddelingsorganisaties in die jouw wereld met die andere kunnen connecteren.
- Taal vormt een grote drempel. Kan er geen vrijwillige vertaler mee naar het opvangcentrum, dan moet je je behelpen met briefjes in verschillende talen. Ook tijdens de activiteiten maakt een vertaler een enorm verschil. Hoe meer vertalers, hoe fijner.
- Ga zelf op elke kamerdeur kloppen, elke week opnieuw. Dat vraagt tijd, maar anders krijg je de jongeren niet mee. Voor de jongeren die je aanbod al kennen, helpt het als je een sms stuurt om hen aan de activiteit te herinneren.
- Zorg voor voldoende tickets voor het openbaar vervoer en neem samen de bus, tram of metro. De stad is voor hen immers nog onbekend terrein.
- Sta stevig in je schoenen. Zo’n groep jonge gasten heeft veel energie en vraagt veel energie. Dat kan best overweldigend zijn.
