8 tips voor een betere samenwerking met jongeren
Start je binnenkort een project met jongeren? Ga je een traject opzetten om jongeren mee je beleid te laten bepalen? Houd dan deze 8 tips in je achterhoofd voor een vlotte samenwerking.
1. Stel een coördinator aan
Jongeren hebben een duidelijk aanspreekpunt nodig in de organisatie. Hun ideeën zijn vaak erg persoonlijk en vragen tijd. Stel dus een vertrouwenspersoon aan die hen feedback geeft, motiveert en praktische zaken opvolgt. Het is ook van belang wie je aanstelt. Het enthousiasme van de coördinator is van groot belang. Het heeft effect op het slagen van het project.
2. Zet in op het groepsgevoel
Zet in op het community-gevoel, maar probeer niets te forceren. Wanneer je de connectie tussen de groep stimuleert zal het kader vanzelf komen. Dit kan je doen door ook ‘gewoon toffe’ activiteiten voor je jongerengroep te organiseren die meer klemtoon leggen op elkaar leren kennen en samen iets beleven, dan op het inhoudelijke van het traject.
3. Wees duidelijk over je verwachtingen
Als begeleider ben je ervan overtuigd dat je graag met jongeren wil samenwerken en heb je je strategie en de vorm van het project hierop afgestemd. Communiceer dit ook zo volledig mogelijk naar de jongeren. Welke specifieke verwachtingen heb je? En welk engagement vraagt het jongerenproject? Hoe meer duidelijkheid, hoe minder drempels om deel te nemen.
4. Wees flexibel
Maar, het is ook belangrijk om hen binnen dat afgebakende kader voldoende beweegruimte te geven. Probeer de jongeren niet krampachtig in methodieken te wringen of hen werkwijzen op te dringen, maar wees bereid om los te laten en hun hun eigen weg te laten gaan. Wanneer je de jongeren in een keurslijf wil doen passen en hun ideeën opdringt, zullen ze hoe dan ook minder gemotiveerd zijn en sneller afhaken.
5. Neem hen serieus
Zo maak je jongeren mede-eigenaars van je project en toon je aan dat je hun stem serieus neemt. Geef hen voldoende vrijheid en acht hen medeverantwoordelijk voor het project. Neem hun suggesties in overweging. Wordt er een onuitvoerbaar idee gesuggereerd? Geef uitleg en opbouwende feedback.
6. Zet in op ontspanning
Maak er geen schools gegeven van. Als je een activiteit of project organiseert voor jongeren is het dus belangrijk dat het ook aanvoelt als ontspanning. Het is een activiteit waar ze naartoe kunnen gaan met vrienden en gelijkgezinden kunnen ontmoeten. Ook de liefde van de jongere gaat door de maag. En eten en drinken verbindt.
7. Heb geduld en neem voldoende tijd
Een jongerenproject opstarten en levendig houden is tijdsintensief. Maak daarom efficiënt gebruik van je tijd en focus je niet alleen op een kwalitatief eindproduct. Het proces is nog steeds het belangrijkste om een duurzame jongerenproject op te bouwen. Houd er ook rekening mee dat jongeren vrij zijn op weekavonden en in het weekend, momenten waarop je collega’s niet aanwezig zijn. Aftoetsen met je collega's gebeurt dus op andere momenten.
8. Overtuig je directie
Zijn jongeren echt belangrijk voor je organisatie? Wil je het principe ‘Voor en door jongeren’ radicaal doortrekken? Overtuig eerst je directeur en verzeker je (door de jaren heen) van een plek in de missie en visie. Dit is een belangrijke voorwaarde om het project te doen slagen. De directie moet openstaan voor inspraak van de jongeren. Wees er zeker van dat de directie de impact van zo’n project beseft voor je eraan begint.
Tips van de deelnemers
- Geef de touwtjes uit handen, ook al is dat beangstigend.
- Bevraag je deelnemers. Op korte termijn lijken er andere zaken belangrijker, maar op lange termijn levert dit op.
- Laat je niet verlammen door de vrees om te mislukken. Starten met kleine stapjes is beter dan niets doen.
Participatief werken tijdens je beleidsplanning
Jacqueline van Leeuwen, adviseur vorming en organisatieontwikkeling bij FARO, legt uit hoe je participatief kan werken tijdens je beleidsplanning. Voor haar betekent ‘participatie’ een impact hebben op de keuzes die gemaakt worden in het beleid en de dagelijkse processen. Om participatief te kunnen werken, moet er rekening gehouden worden met de drie voorbereidende fases van een beleidsplanning: dromen, onderzoeken en het ontwerpen van nieuwe producten en diensten. Jacqueline reikte 4 opties om participatief te werken tijdens je beleidsplanning aan:
(1) Externen betrekken bij de onderzoeksfase
Bij een beleidsplanningsproces ga je je ‘gebruikers’ in kaart brengen. Dat kan door de doelgroep te bevragen. Bij deze werkvorm neem je dus externen mee in de onderzoeksfase. Informatie verzamelen over je doelgroep kan aan de hand van interviews, focusgroepen of een worldcafé. De impact van deze optie weegt slechts minimaal door op de besluitvorming. Omdat dit dus een werkvorm is is die ‘veiliger’ aanvoelt, geven veel organisaties de voorkeur aan deze optie.
(2) Externe ‘expertengroep’ geeft advies in de onderzoeks- en ontwerpfase
Deze optie vertrekt vanuit een externe ‘expertengroep’ die een bezoek brengt aan jouw organisatie en een advies voor de toekomst formuleert. Tijdens het bezoek evalueert de groep de sterktes en zwaktes van je organisatie. Daarnaast kan je ook een ontwerpgerichte oefening organiseren waarbij de expertengroep nagaat hoe de toekomst van jouw organisatie eruit kan zien. Je betrekt de groep een stuk actiever door hen te vragen echt een advies mee te geven of prioriteiten aan te duiden. Ga goed na wie je wil betrekken bij de expertengroep. Het is vaak een meerwaarde om verschillende doelgroepen deel te laten uitmaken van de expertengroep. Wil je ook interne medewerkers betrekken? Dat kan, maar wees alert voor hun houding. Het is mogelijk dat zij zich defensief kunnen opstellen, terwijl het van alle belang is dat de externen de ruimte krijgen om hun mening te geven.
(3) Planningsteam uitbreiden met externen
Je kan er ook voor kiezen om je planningsteam te verbreden met externen, die nieuwe perspectieven bieden. Samen ga je op zoek naar vernieuwing en leg je een heel traject af. Je betrekt hen niet alleen bij de onderzoeks- en ontwerpfase, maar geeft hen ook de ruimte om feedback te geven op de uiteindelijke doelstellingen. Vaak leidt dit tot een visietekst, met een aantal scenario’s voor de toekomst. Deze optie vraagt wat durf, maar loont de moeite! Omdat de externen op lange termijn betrokken worden, stellen ze zich kritischer, maar ook geëngageerder op.
(4) Combinatie
Tot slot is het ook mogelijk om optie 2 en 3 met elkaar te combineren. Je breidt het planningsteam dan uit met externen en laat je daarnaast ook nog eens adviseren door een externe expertengroep of meerdere groepen.
Ook meedoen?
Wil je ook eens deelnemen aan de (digitale) ronde tafels van publiq, over jongeren of een ander onderwerp? Hou onze kenniskalender in de gaten en schrijf je in op onze nieuwsbrieven.
Over welke onderwerpen wil jij (digitaal) uitwisselen met je collega's uit de sector? Een andere vraag of suggestie? Wij horen het graag!
