1. Zorg voor ondersteuning en begeleiding...
Jongeren hebben nood aan ondersteuning en begeleiding op maat. Bouw daarom met elk van de hen een goede verstandhouding op en maak tijd om elkaar te leren kennen. Zet in op het community-gevoel, maar probeer niets te forceren. Wanneer je de connectie tussen de groep stimuleert zal het kader vanzelf komen.
Jonge makers of vrijwilligers bruisen van de ideeën maar vinden het vaak moeilijk om die naar buiten te brengen. Hun werk of ideeën tonen is vaak erg persoonlijk en vraagt tijd. Daarom hebben ze feedback en een vertrouwenspersoon nodig. Motiveer hen dus en toon dat je in hen gelooft. Wat alle huizen gemeen hebben is de ervaring dat de werking in elkaar stuikt wanneer de begeleider voor langere tijd uitvalt
“Meet jongeren vleugels aan en geef hen water.”
2. ... maar durf loslaten
Een jongerenwerking opstarten en levendig houden is tijdsintensief. Hierover waren alle panelleden het eens. Maak daarom efficiënt gebruik van je tijd en durf los te laten. Dat loslaten kan zich situeren op verschillende niveaus.
Allereerst in het creatieproces of traject zelf. Probeer de jongeren niet krampachtig in methodieken te wringen of hen werkwijzen op te dringen, maar wees bereid om los te laten en hun hun eigen weg te laten gaan. Uiteraard moeten de visie en waarden van je organisatie overeind blijven, maar geef de jongeren de ruimte om binnen deze lijnen hun ding te doen. Geef hen m.a.w. vertrouwen en maak er geen schools gegeven van.
Focus je daarnaast niet te veel op een kwalitatief eindproduct en volle zalen. Het proces is nog steeds het belangrijkste om een duurzame jongerenwerking op te bouwen. Laat dat eindproject dus eens varen, je ziet wel waar je uitkomt. Een traject is niet noodzakelijk mislukt zonder sluitend eindresultaat.
“Als je aan alle kanten moet trekken en sleuren, kan je beter even loslaten.”
Ten derde moet je ook je jongerengroep zelf soms durven loslaten. De betrokkenheid en motivatie is bij elke lichting jongeren anders. Als je het gevoel hebt dat elk initiatief ontbreekt, ondanks de ondersteuning die je biedt, is het misschien tijd om de jongerenwerking even stil te leggen. En dat is helemaal ok. Jouw tijd is kostbaar, maak er dus efficiënt gebruik van.
3. Zorg dat de directie volledig achter het project staat
Een andere belangrijke voorwaarde om een project met jongeren te doen slagen, is dat de directie moet openstaan voor inspraak van de jongeren. Geef hen voldoende bewegingsvrijheid binnen de lijnen van de waarden van jouw cultuurhuis of organisatie. Wanneer je de jongeren in een keurslijf wil doen passen en hun ideeën opdringt, zullen ze hoe dan ook minder gemotiveerd zijn en sneller afhaken. Maak van de jongeren mede-eigenaars en neem hun stem serieus. Wees er zeker van dat de directie de impact van zo’n project beseft voor je eraan begint.
4. Wees flexibel
Niet enkel de directie, maar het hele team moet openstaan voor experiment. Vaak stellen de jongeren vragen waarbij jij niet eens meer stilstaat. Waarom moet bijvoorbeeld alles via het ticketsysteem en werk je niet met een kaartverkoop zoals in de jeugdbeweging? Of waarom moet het programma een half jaar of meer vooraf vastliggen en laten we geen gaatjes voor de verdere invulling van het programma? Sta open voor zulke suggesties, maar laat de jongeren aan de andere kant stilstaan bij de realiteit. Zoek samen naar een evenwicht
5. Bepaal de vorm van het project én van de groep
In veel van de gevallen blijkt de jongerenwerking het beste overeind blijft wanneer er een vaste kern actief is met daarrond een groep van losser betrokken jongeren. De harde kern is als het ware de hartslag van de jongerenwerking, deze staat of valt met enkele trekkers. Daarrond bewegen zich dan de jongeren die zich liever rond kortere projecten wil engageren.
“Mijn ideale jongerengroep bestaan uit een kern met satellieten.”
Voorzie daarom ook twee modellen van engagement: werk enerzijds projectmatig en biedt de jongeren daarnaast de mogelijkheid om verder te gaan in het volgende project. Het blijft belangrijk om steeds iets op langere termijn aan te bieden. Op deze manier speel je ook in op de nood van jongeren om te willen proeven van verschillende dingen.
6. Vertrek uit de noden van de jongeren zelf
Veel organisaties en cultuurhuizen hebben in het begin heel wat ideeën hoe een jongerenwerking eruit zou kunnen zien maar vergeten de jongeren zelf van in het begin te betrekken. Er wordt veel over jongeren gepraat maar praten met de jongeren zelf wordt over het hoofd gezien. Vaak zijn hun noden en drijfveren helemaal anders dan de jouwe. Pik deze noden dus op en geef de begeleider genoeg tijd om deze ook te detecteren binnen de groep. En dat is dus nog voor je begint aan het uitbouwen van een jongerenwerking.
“Jongeren willen niet gebruikt worden om een nieuw publiek aan te trekken.”
7. Maak je doelen duidelijk
Vraag je eerst en vooral af waarom je met jongeren wil samenwerken en stem je strategie hierop af. Dit waren de voornamelijkste doelen genoemd tijdens het UiTsalon:
- Je wil je organisatie en werking in vraag laten stellen. Je doet een beroep op het kritisch inzicht van de jongeren en laat hen nadenken over aspecten van je werking waarbij je zelf niet meer stil staat.
- Je wil experimenteren en nieuwe opties ontdekken door de blik van de jongeren. Via hen kom je als het ware uit je routine.
- Je wil vinger aan de pols houden bij de leefwereld van de jongeren en te weten komen wat hen echt aanspreekt.
- Je wil de jongeren een stem en plek geven en denkt puur in het voordeel van de jongeren, los van wat het jouw organisatie kan opleveren.
- Je wil werken aan een jonger imago en een positiever beeld van je organisatie naar de jongeren uitdragen.
Staat jouw jongerenwerking nog in de kinderschoenen heb je nood aan input? Of heb je al grote stappen gezet maar heb je behoefte aan een klankbord? Laat het ons weten en samen bekijken we hoe we jou kunnen ondersteunen.
